برعکس بسیاری از افراد سالم، خوردن هر نوع غذا، نوشیدنی و میوه، یک چالش جدی برای افراد دیابتی به حساب میآید. زیرا بیشمار خوراکیهای به ظاهر غیر قندی وجود دارند که اتفاقا حاوی قند بالایی هستند و میتوانند سلامت افراد دیابتی را به خطر بیندازند. همین موضوع بهانهای شد تا ما در این مقاله از «کیبو» لیستی از ۱۷ ماده غذایی مضر برای افراد دیابتی را به شما معرفی کنیم، پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
کدام منابع غذایی برای افراد دیابتی مضر هستند؟
مبتلایان به دیابت نیز مثل سایر افراد سالم به مجموعهای از: پروتئینهای گیاهی و حیوانی، کربوهیدرات، فیبر، چربیهای سالم، ویتامینها و مواد معدنی نیاز دارند. بنابراین، بهترین رژیم غذایی برای افراد دیابتی باید حاوی مقدار متعادلی از این منابع غذایی باشد. داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل به بیماران قند خون کمک میکند تا علائم دیابت را مدیریت نموده و خطر عوارض آن را به طرز چشمگیری کاهش دهند. افراد دیابتی به راحتی میتوانند با اصلاح سبک زندگی، کنترل کالری دریافتی و انتخاب غذاهای سالم خود را از شر این بیماری خطرناک خلاص کنند. بهترین کار برای کنترل قند خون، پرهیز از مصرف گروههای غذایی زیر است:
- غلات و کربوهیدراتهای ساده: ما دو نوع کربوهیدرات داریم؛ کربوهیدرات ساده (غلات تصفیه شده) و کربوهیدرات پیچیده (غلات کامل). برخلاف کربوهیدراتهای پیچیده، انواع ساده آنها فاقد فیبر هستند و به سرعت به گلوکز تبدیل میشوند. غلات کامل شامل تمام بخشهای دانه (سبوس، جوانه و آندوسپرم) هستند. به همین دلیل، غنی از فیبر، ویتامینها و مواد معدنیاند. در مقابل، غلات آسیابشده معمولا فقط آندوسپرم را شامل میشوند و دارای فیبر و مواد مغذی کمتری هستند. بنابراین، مصرف غلات کامل به دلیل محتوای فیبر بالا، قند خون را به آرامی افزایش میدهد، در حالیکه غلات تصفیهشده قند خون را به سرعت بالا میبرند و ممکن است باعث نوسانات شدید گلوکز شوند.
- مواد غذایی پر چرب: مطالعات مختلف نشان دادهاست که چاقی (به ویژه چاقی شکمی)، کم تحرکی بدنی، رژیم غذایی پرچرب و رژیم غذایی غنی از اسیدهای چرب اشباع شده میتواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد. در واقع این نوع چربیها غلظت گلوکز و نیاز به انسولین را در بیماران مبتلا به دیابت به شدت بالا میبرند.
- غذاهای کنسروی و فرآوری شده: غذاهای بسته بندی شده و آماده، نودلهای فوری و … اغلب حاوی چربیهای ترانس، قندهای افزوده شده و مواد نگهدارنده هستند که سطح قند و فشار خون را بالا میبرند.
- تنقلات و شیرینیجات: این مواد غذایی معمولا حاوی قند و کربوهیدراتهای سادهاند که به سرعت قند خون را افزایش میدهند. مماس با خطر نوسانات شدید قند خون، بعضی از تنقلات هستند که مقادیر زیادی نمک و چربی اشباع شده دارند. بنابراین، مصرف آنها موجب تشدید خطرات دیابت و بیماری فشار خون میشود.
- نوشیدنیهای صنعتی شیرین: بسیاری از نوشیدنیهای شیرین به خصوص انواع صنعتی آن میتواند به اندازه یک بشقاب غذا حاوی قند باشد.قند این نوع مایعات سریعتر از قندهای موجود در مواد غذایی جذب میشود. در نتیجه، تبعات جدیتری برای افراد مبتلا به دیابت دارد.
لیست غذاهای نامناسب برای افراد دیابتی
درمان یا پیشگیری از دیابت نیاز به حفظ تعادل دقیق رژیم غذایی و سالمخواری دارد. چون در این بیماری، قند تنها چیزی نیست که باید آن را محدود کنید، بلکه عدم توجه به مصرف غذاهای شور و چرب نیز میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، اضافه وزن، کلسترول و … را تشدید کند. این همان نکته مهمی است که افراد دیابتی هنگام طبخ غذاهای خانگی و یا تهیه غذای مجالس و مهمانی باید بیش از پیش به آن توجه نموده و هوسهای ناسالم خود را کنترل کنند. بدین منظور، ما لیستی از غذاهای نامناسب برای مبتلایان به دیابت را در اختیار شما گذاشتهایم که البته اکثرشان به خودی خود مضر نیستند، بلکه زیادهروی در مصرف آنها باعث آسیب به سلامت کلی این افراد میشود.
- گوشتهای فرآوری شده: گوشت یک نوع پروتئین حیوانی مفید برای انسان است، اما چون تولیدکنندگان مواد غذایی برای افزایش طول عمر گوشتهای فرآوری شده مثل: انواع سوسیس، کالباس، برگر و … از مقدار زیادی نمک و نگهدارنده استفاده میکنند، ارزش غذایی آنها را تا حد زیادی کاهش میدهند. به همین علت، مصرف این نوع مواد غذایی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و فشار خون را در افراد دیابتی افزایش میدهد.
- غذاهای سرخ شده: مواد غذایی سرخ شده حاوی مقدار زیادی روغن هستند که این نوع چربیها اغلب در دسته چربیهای اشباع شده و مضر قرار دارند. فرآیند سرخ کردن هر چیزی، ارزش غذایی آن را نیز کاهش میدهد. علاوهبراین، بسته به نوع غذای سرخ شدهای که می خورید (مثل سیب زمینی سرخ شده)، ممکن است مقدار زیادی سدیم نیز دریافت کنید، پس واضح است که مصرف این غذاها در جیره روزانه افراد دیابتی قطعا سلامت آنها را تهدید نموده و سطح قند خونشان را افزایش میدهد.
- برنج سفید: خوردن برنج سفید برای بیماران دیابتی خطرناک است، زیرا این ماده غذایی در دسته کربوهیدراتهای ساده قرار دارد و به سرعت باعث افزایش قند خون میشود. مطالعات نشان میدهد که مبتلایان به دیابت باید از مصرف برنج سفید اجتناب کنند، چون خطر ابتلا به دیابت نوع 2را افزایش میدهد. به جای برنج سفید، برنج قهوهای را که حاوی مقدار فیبر بالاتری است جایگزین کنید.
- نان سفید: آرد گندمی که در پخت نانهای سفید استفاده میشود، عموما با آرد تصفیه شده مخلوط شده، برای همین مصرف آن برای بیماران دیابتی مناسب نیست. آرد گندم تصفیه شده نه تنها فیبر، ویتامینها و مواد معدنی کمتری دارد، بلکه حاوی کربوهیدراتهای بیشتری است که منجر به افزایش قند خون دیابتیها و اختلال در عملکرد پانکراس آنها میشود. در عوض توصیه میکنیم، نانهای پخته شده با آرد گندم کامل و سبوسدار را امتحان کنید و یا خود در منزل، اقدام به تهیه نانهای غنی شده با آرد بذر کتان، آرد بادام و یا آرد فندق نمایید.
- پاستا و ماکارونی: پاستا و ماکارونی پای ثابت سفارش آنلاین غذا در بسیاری از رستورانها و فست فودها هستند. این غذاهای لذیذ که در ایران اغلب با حجم زیادی از روغن و سس تهیه میشوند، میتوانند سلامت افراد دیابتی را به خطر بیندازند، زیرا حاوی مقدار بالایی کربوهیدرات تصفیه شده هستند. البته قرار نیست که شما این غذاهای خوشمزه را از لیست خوراک خود حذف کنید، بلکه موقع طبخ ماکارونی و پاستا تنها کافی است، نمونههای سبوسدار آنها را بخرید و همراه با مقدار کم روغن، سویا، میگو و انواع سبزیجات سالم میل کنید.
- ذرت: ذرت نیز عمدتا از نشاسته تشکیل شدهاست. یک خوشه ذرت متوسط تقریبا 100 کالری دارد و ممکن است بر سطح قند خون افراد دیابتی تأثیر بگذارد. به خصوص ذرت شیرین و شربت ذرت که حتی میتوانند باعث اختلال در ترشح انسولینشوند و برای بیماران دیابتی خطرناک باشند.
- بیسکوییت: بیسکوییتها نیز معمولا از آرد سفید و نشاسته تهیه میشوند که برای افراد دیابتی مضر هستند. بنابراین، این بار که خواستید پس از صرف ناهار شرکتی، یک تکه بیسکوییت را نوش جان کنید، دست نگهدارید و به جای آن، کوکیها یا بیسکویتهای ساده و مقوی تهیه شده با پودر بادام، بادام زمینی یا نارگیل را امتحان کنید.
- شیر پر چرب: برخلاف تصور اکثر مردم، شیر پر چرب چندان گزینه مفیدی برای بیماران دیابتی نیست، زیرا چربی اشباع موجود در آن میتواند مقاومت به انسولینرا افزایش دهد. با این حال، شیر کم چرب و سایر محصولات لبنی مانند ماست و پنیر برای افراد دیابتی مفید هستند.
- انگور: انگور یک انتخاب عالی برای افراد سالم است، اما برای دیابتیها مصرف انگور توصیه نمی شود زیرا سطح گلوکز بالایی دارد و میتواند باعث افزایش ناگهانی سطح قند خون شود.
- انبه: انبهسرشار از کربوهیدرات است و میزان قند آن نیز بسیار بالاست (حدود ۱۲ گرم شکر دارد). بنابراین، بیماران دیابتی باید از خوردن این میوه خوش طعم اجتناب کنند.
- سیب: این میوه شفابخش باعث افزایش قند خون بیماران دیابتی میشود. یک سیب متوسط حاوی 19 گرم شکر است، در حالیکه یک تکه اسنیکر حدود 20 گرم شکر دارد. به همین دلیل، افراد دیابتی یا باید قید خوردن این میوه را بزنند و یا موقع مصرف آن جانب احتیاط را رعایت کنند.
- نارنگی و پرتقال: میوههایی مثل نارنگی و پرتقال نیز برای بیماران دیابتی خطرناک است. به طور مثال؛ یک پرتقال شیرین حاوی 17 گرم شکر است. بنابراین، برای دیابتیها خوردن میوههایی که این مقدار قند دارند، ناسالم است.
- موز: موز میوه خوشمزه و خوش عطری است که متاسفانه خوردن آن باعث افزایش سطح گلوکز خون میشود. جالب است بدانید حتی یک موز کوچک حاوی 15 گرم کربوهیدراتاست که ممکن است برای بیماران دیابتی بسیار زیاد باشد.
- خربزه و هندوانه: هندوانه و خربزه میوههای فصلی خوش طعمی هستند که اکثر مردم آن را دوست دارند، اما برای بیماران دیابتی سالم نیستند و میتوانند سطح قند خون آنها را فورا افزایش دهند. به جای این میوهها شما میتوانید از میوههایی مثل توت قرمز استفاده کنید.
- میوه خشک: اکثر میوههای خشکی مثل موز خشک شده، انبه خشک شده و … با اینکه یک تکه کوچک هستند اما معمولا تمام قند و کالری یک میوه کامل را دارند که همین مسأله ممکن است افراد دیابتی را به خطا انداخته و آن ها را برای خوردن تکههای بیشتر وسوسه کند، پس توصیه میکنیم در مصرف این میوهها زیادهروی نکنید و تا جای ممکن از میوههای تازه میل نمایید.
- آب میوه: آب میوههای طبیعی مقدار فیبر بسیار ناچیزی دارند و حاوی مقادیر زیادی قند و کربوهیدرات هستند که به سرعت وارد جریان خون میشوند، پس برای کنترل دیابت توصیه میکنیم که میوههای مجاز یا آب سبزیجات بخورید و حتی الامکان از مصرف آبمیوه خودداری کنید.
- سیب زمینی: سیب زمینی حاوی مقدار قابل توجهی نشاسته و کربوهیدرات است. البته کربوهیدرات سیب زمینی جزو کربوهیدراتهای پیچیده است، اما چون بدن آن را سریعتر از سایر کربوهیدراتهای پیچیده هضم میکند، گزینه مناسبی برای افراد دیابتی به حساب نمیآید و ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 2را افزایش دهد. برای استفاده از سیب زمینی در رژیم غذایی خود بهتر است آن را به مقدار کم و به صورت کبابی میل کنید.
جمع بندی
داشتن یک رژیم غذایی متعادل میتواند به حفظ سطح قند خون نرمال افراد دیابتی کمک کند. در این میان، دانستن اینکه چگونه برخی غذاها ممکن است بر سطح گلوکز شما تأثیر بگذارند، بخش مهمی از مدیریت دیابت است. بدین منظور ما ۱۷ غذای نامناسب برای تغذیه مبتلایان به دیابت را به شما معرفی کردیم که بعضی از آنها را باید از جیره غذاییتان حذف نموده و مصرف بعضی دیگر را محدود کنید.
باتوجه به اینکه، حدود ۱۴ درصد از افراد بالای ۲۵ سال در ایران مبتلا به دیابت هستند، ما در کترینگ کیبو برآن شدیم تا لاین تهیه غذای سلامت را راهاندازی نماییم. پکیجهای رژیمی و سلامت محور کیبو حاوی ترکیبی متعادل و مغذی از انواع مواد اولیه ارگانیک و سالم هستند که نقش مؤثری در کاهش بیماریهای زمینهای مانند دیابت و فشار خون و حفظ سلامت کلی شهروندان عزیز دارند. بهاینترتیب برای سفارش غذای سازمانی رژیمی و یا پکیجهای سلامت محور کیبو، تنها کافی است از طریق تماس با شماره تلفن ۴۳۰۰۰۰۴۲_۰۲۱ اقدام نمایید.
منابع
https://mantracare.org/diabetes/diet/foods-to-avoid-in-diabetes/
